10. Oleum Eucalypti (olejek eukaliptusowy) – bezbarwna lub zielonkawa ciecz o orzeźwiającym, palącym, a potem chłodzącym smaku oraz specyficznym zapachu. Olejek posiada w swym składzie około 70-80% eukaliptolu C10H18O (cyneol, pochodna cykloheksanu z wewnętrznym mostkiem tlenowym, alkohol terpenowy o zapachu kamforowym), pinen, kamfen, terpineol, aldehyd masłowy, walerianowy i kapronowy, alkohole etylowy, amylowy i izoamylowy. Otrzymywany z liści Eucalyptus globulus, który jest drzewem rosnącym w Afryce Południowej, w Ameryce Południowej, w Australii, na Tasmanii oraz w Europie Południowej. Istnieje jeszcze olejek eteryczny eukaliptusowy otrzymywany z rośliny o nazwie Eucaliptus citrodora, rosnącej w Brazylii, w Indiach i na Malajach. Olejek citrodora zawiera cytroneal, cytronelol i geraniol.
Olejek eteryczny eukaliptusowy wykorzystywany jest do inhalacji e przewlekłych stanach zapalnych dróg oddechowych (w nieżytach oskrzeli). Kąpiele z dodatkiem 5-8 kropli olejku eterycznego wskazane są dla osób przeziębionych, zagrypionych, cierpiących na choroby stawów i niektóre choroby skórne, np. trądzik, figówkę, łuszczycę, liszaje, grzybice. Kąpiele z olejkiem eukaliptusowym działają lekko drażniąco wywołując zaczerwienienie skóry, a tym samym uczucie rozgrzania. Następuje pobudzenie krążenia w mięśniach i w skórze, przez co poprawia się natlenienie i odżywienie tkanek, ustępują obrzęki, szybciej eliminowane są toksyny z komórek. Olejek ten pobudza mechanizmy odpornościowe ustroju. Działa silnie odkażająco i przeciwgnilnie. Niweluje zapachy, niszczy wirusy, grzyby, bakterie, pierwotniaki i roztocza. Olejek rozcieńczony olejem winogronowym polecam do wcierań przeciwreumatycznych (1 cz. Olejku na 2 cz. Oleju). Na eucaliptol szczególnie wrażliwe są paciorkowce i gronkowce, dlatego nadaje się on znakomicie do leczenia ropnych chorób.
Podany doustnie działa silnie żółciopędnie, antyseptycznie, początkowo pobudzająco, potem uspokajająco i przeciwstresowo (wywołuje stan obojętności i odprężenia), wykrztuśnie, przeciwrobaczo, rozkurczowo, moczopędnie. Wydalany jest z moczem i potem w formie zmetabolizowanej, z łojem oraz przez płuca i z kałem (przez układ żółciowy). Zawarty w olejku cyneol drażni błonę śluzową oskrzeli i wzmaga czynność wydzielniczą dróg oddechowych, przywracając równocześnie prawidłowe ruchy nabłonka migawkowego. Rozkurcza oskrzela, upłynnia zalegającą wydzielinę śluzową, udrażnia zatoki oboczne nosa i lekko podrażniając śluzówkę wyzwala odruch kaszlowy.
Olejek eukaliptusowy stosowany jest w przemyśle spożywczym do wyrobu różnego rodzaju słodyczy i napoi oraz w przemyśle perfumeryjno-kosmetycznym. Wchodzi w skład wielu leków, np. Soledum – płyn do inhalacji, kapsułki doustne, Double – pastylki do ssania, Depulol – żel, Olbas – pastylki, olejek do inhalacji.
Zatrucie olejkiem eukaliptusowym objawia się biegunką, pieczeniem w żołądku, nudnościami, wymiotami, przyśpieszonym oddechem, kołataniem serca, potami, częstomoczem, białkomoczem, krwiomoczem i oszołomieniem, niekiedy majaczeniem i halucynacjami. Nadmierne spożycie może spowodować śpiączkę i śmierć pacjenta, zwłaszcza dzieci.
Rp. Zmywacz eukaliptusowo-cytrunkowo-lawendowy ECL przeciwzaskórnikowy
Olejek eukaliptusowy – 1 ml
Olejek cytrynowy – 1 ml
Olejek lawendowy – 1 ml
Nafta kosmetyczna (może być z olejkiem rycynowym i witaminami) – 150 ml
Witamina A+E lub wit. E w kroplach – 2 ml
Składniki wymieszać. Skórę przemywać 1-2 razy dz.
Działanie: przeciwzapalne, odkażające, przeciwroztoczowe, przeciwgnilne, przeciwzaskórnikowe, przeciwropne, przeciwtrądzikowe, odżywcze, regenerujące.
Rp. Mikstura doustna przeciwprzeziębieniowa, przeciwgrypowa i na chore zatoki
Olejek eukaliptusowy 2 ml+5 ml gliceryny – zmieszać
Olejek cytrynowy – 2 ml+ 5 ml gliceryny - zmieszać
Azulan – płyn – 15 ml
Wino czerwone lub białe słodkie – 150 ml
Miód spadziowy – 100 ml
Krople miętowe – 1 ml
Polopiryna S w tabletkach – 10 tabletek
Sok z cytryny – około 30 ml
Wit. A+E lub wit. A i E w kroplach – po 5 ml
Sok grejfrutowy naturalny – 50 ml
S.P. Tabletki Polopiryny rozgnieść na proszek lub szybko i krótkotrwale zmielić w młynku do kawy ewentualnie w maszynce do maku. Proszek polopirynowy zalać sokiem z cytryny i grejfrutowym, mieszać do rozpuszczenia, potem wlać wino i miód z azulanem i miętą. Na końcu dodać olejki oraz witaminy, wymieszać. Zażywać 3 razy dz. po 1 łyżce.
