Opis
Drzewo dorastające do 12 m wys.; liście eliptycznolancetowate, całobrzegie, z wierzchu błyszczące, zimozielone; ulistnienie równoległe; kwiatostany baldachokształtne; kwiaty złożone z 4-działkowego, czerwonego kielicha, 4-płatkowej różowobiałej korony, wielu pręcików i z 1 słupka. Uprawiany na Amboinie, Uliassar, Półwyspie Malajskim, Zanzibarze, Madagaskarze i w Afryce.
Surowiec
Surowcem są kwiaty - Flos Caryophylli, zwane popularnie goździkami. Goździki można rzecz jasna kupić w sklepach spożywczych.
Skład chemiczny
Goździki będące w handlu zawierają ok. 15-20% olejku eterycznego, a w nim eugenol (70-90%), kariofilen i acetyloeugenol. Ponadto w goździkach można znaleźć garbniki (10%), żywice (8%),tłuszczowce, woski i kwasy organiczne, głównie fenolowe.
Działanie
Wyciągi z goździków działają wiatropędnie, silnie przeciwzapalnie, silnie ściągająco, odkażająco, znieczulająco, przeciwbólowe, wykrztuśnie; pobudzają apetyt, zwiększają wydzielanie soków żołądkowych, trzustkowych i jelitowych oraz żółci, przyśpieszają trawienie.
Wskazania: zaburzenia trawienia, nieżyt jelit i żołądka, niestrawność, biegunka, nieprzyjemny zapach z jamy ustnej pochodzący w rzeczywistości z jelit, w których zachodzą niepożądane procesy rozkładu, nieżyty układu oddechowego, stany zapalne układu trawiennego; cuchnące biegunki z kolkami.
Zewnętrznie: stany zapalne skóry i błon śluzowych, pryszcze w okresie miesiączki, nadmierne pocenie się. Nogi nadmiernie pocące się kąpać w wodzie z dodatkiem nalewki lub odwaru goździkowego.
Pomimo podjętych licznych prób i eksperymentów muszę stwierdzić, że nie leczy trądziku pospolitego.
Przeciwwskazania: ciąża, laktacja.
Napar: 2 łyżki goździków zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 3-4 razy dz. po 100 ml; dzieci, zależnie od masy ciała: 15-20 kg - 21 ml, 25-30 kg - 35 ml, 35-40 kg - 50 ml, 45-50 kg - 64 ml, 3-4 razy dz. Goździki zalecam parzyć w gorącym mleku, który następnie należy osłodzić miodem; taki mleczny napar stosować przy przeziębieniu, kaszlu i nieżytach układu oddechowego.
Odwar: 2 łyżki goździków zalać 2 szkl. wody; gotować 5 minut; odstawić na 15 minut; przecedzić. Stosować do kąpieli nóg, do płukania jamy ustnej i gardła przy stanach ropnych i zapalnych oraz przy nieprzyjemnym zapachu (przełknąć 2-3 łyki).
Nalewka goździkowa - Tinctura Caryophylli: pół szkl. całych goździków zalać 400 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 5 ml w 50 ml wody lub mleka z miodem. Stosować też zewnętrznie; po umyciu nóg przetrzeć je nalewką; przemywać skórę twarzy lub stosować do płukania po rozcieńczeniu - 1 łyżka nalewki + 150 ml wody. Nalewkę wcierać w bolące miejsca przy mięśnio-, nerwo- i stawobólach. Odstrasza owady i roztocze.
Przy oduczaniu się palenia tytoniu, przy stanach zapalnych dziąseł i przy nieprzyjemnej woni z ust żuć 2-3 goździki kilka razy dz.
Olej goździkowy - Oleum Eugeniae caryophylli: pół szkl. goździków zalać 200 ml gorącego oleju; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Stosować do wcierań przeciwbólowych, znieczulających, rozgrzewających i przeciwświądowych (np. przy swędzących wysypkach). Olej goździkowy leczy ukąszenia owadów, odstrasza komary (natrzeć olejem skórę), pchły i pluskwy. Przy przeziębieniach, stanach zapalnych układu oddechowego, chorobach zakaźnych nacierać ciało olejem goździkowym wymieszanym z olejem rozmarynowym, arcydzięglowym, majerankowym i (lub) palustrowym (czyli z bagna zw.) w proporcji 1:1.
