Barwinek zielny - Vinca herbacea (W.K.); (!)
Rodzina - Apocynaceae
Opis
Barwinek pospolity czyli mniejszy - roślina wieloletnia mająca postać krzewinki dorastającej do 60 cm wys.; łodygi wiotkie, pełzające, zakorzeniające się, w części górnej wzniesione; liście zimozielone, eliptyczne, połyskujące, skórzaste, krótkoogonkowe; ulistnienie równoległe; kwiaty pojedyncze, wyrastające z kątów liści, 5-płytkowe, niebieskie; pręcików 5; słupek 1; korona o rurce nieco lejkowatej; owoc - mieszek wielonasienny. Kwitnie od kwietnia do maja. Roślina występuje w lasach, w zaroślach, na polanach. Można ją spotkać na niżu, w górach, na pogórzu (Podkarpacie), w lasach Beskidów i Pogórza Strzyżowsko-Dynowskiego, Kotliny Krośnieńskiej. Barwinek nie jest już tak pospolity jak dawniej. Często jest jednak uprawiany w ogródkach.
Barwinek zielny - krzewinka o łodygach płożących się lecz nie puszczających korzeni w węzłach i nagich; liście dolne jajowate lub jajowatowydłużone; liście górne lancetowate, kwiaty niebieskofioletowe, 5-płatkowe; działki orzęsione. Kwitnie od maja do czerwca. Rośnie na łąkach, polanach, zboczach i leśnych drogach. Występowanie regionalne wymaga zbadania. Prawdopodobnie można go spotkać w południowo-wschodniej części naszego kraju. Niekiedy uprawiany w ogrodach w celach ozdobniczych.
Surowiec
Ziele - Herba Vincae lub raczej liść - Folium Vincae. Suszy się je w temp. ok. 60°C.
Skład chemiczny
Barwinek zawiera alkaloidy indolowe (vinkamina czyli minorina, vincyna, winkaminaryna), zw. eburnaminowe), goryczkę, garbniki, kw. ursolowy, sole, witaminy, leukoantodyjanidynę, pektyny, flawonoidy i in.
Działanie: obniżające ciśnienie krwi, przeciwkrwotoczne, wzmacniające, przeciwbólowe, antylaktacyjne, przeciwbiegunkowe, odtruwające, przeciwmiażdżycowe, poprawiające krążenie mózgowe i wieńcowe, wzmacniające serce, przeciwcukrzycowe.
Wskazania: zawroty i bóle głowy, szum w uszach, kłopoty z pamięcią, miażdżyca, choroba wieńcowa, osłabienie serca, osłabienie, mlekotok, biegunka, niestrawność, nadmierne i bolesne krwawienia miesiączkowe, krwotoki wewnętrzne, stany zapalne skóry, jamy ustnej i gardła, nadciśnienie, cukrzyca.
Preparaty, dawkowanie, stosowanie:
- Odwar - 3 razy dz. po 30 ml;
- Napar - 3 razy dz. po 30 ml;
- Tinctura Vincae - 3-4 razy dz. po 40 kropli;
- Intractum Vincae - 3-4 razy dz. po 30-40 kropli;
W aptekach można nabyć gotowe preparaty z barwinka, np. Vincamine (doustnie - 10-20 mg co 8-12 godzin): Vincarutine (z dodatkiem rutyny) firmy Pharbiol – kaps. 20 mg winkaminy; Vincamin Ratiopharm - tabl. powl. 10 mg, tabl. 20 mg, tabl. retard 30 mg i 60 mg; Vincafor (Pharmapharm) – kaps. 30 mg; Pervincamine (Synthelabo) – kaps. 20 mg. Wymienione leki poprawiają przepływ krwi przez naczynia mózgowe, i podaje się je w zaburzeniach ukrwienia mózgu, spowodowanych udarem i urazem mózgu, zmianami miażdżycowymi; w stanach skurczowych naczyń mózgowych, w zmianach naczyń oka i błędnika. Zwiększają one równocześnie podaż tlenu dla mózgowia, co może być wykorzystane w leczeniu osób często słabnących.
